Bilimsel olarak rüya nedir? Uyku sırasında zihinde oluşan, duygu, düşünce, algı ve rüya bileşenlerinden oluşan bir deneyimdir. Rüyalar genellikle görsel, işitsel, dokunsal ve duygusal unsurlar içerir. Rüyalar genellikle uyku döngüsünün REM (Hızlı Göz Hareketi) aşamasında ortaya çıkar ve bu aşamada beyindeki aktiviteler artar.
Rüyaların kökeni hala tam olarak anlaşılamamıştır ancak bazı araştırmalar rüyaların bilinçaltı düşünce, duygu, deneyim ve anıların etkisi altında oluştuğunu göstermektedir. Rüyalar aynı zamanda kişinin günlük yaşamdaki deneyimlerini işlemesine, yüzleşmesine ve anlamlandırmasına da yardımcı olabilir.
Rüyaların anlamı ve yorumlanması konusunda farklı görüşler vardır. Bazıları rüyaların sadece zihinsel bir aktivite olduğunu düşünürken bazıları da rüyaların önemli mesajlar ve ipuçları içerdiğine inanıyor. Rüyaların anlamı ve yorumlanması kültürel, psikolojik ve bireysel faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir.
Rüya tabirleri
Tarih boyunca rüyaların önemi ve anlamı üzerine birçok kültürel ve dini inanış geliştirilmiştir. Sümerlerde ve Eski Mısır’da rüyalar tanrılarla iletişim aracı olarak görülüyordu. Bu kültürlerde rüyaların yorumlanması ve anlamları konusunda pek çok kaynak bulunmaktadır.
Peki psikolojide rüya nedir?
Sigmund Freud’un rüyalarla ilgili teorileri modern psikolojinin gelişimine önemli katkılarda bulunmuştur. Freud, rüyaların bilinçaltının ifadesi olduğunu savunmuş ve rüyaların yorumlanması yoluyla kişinin bilinçaltı dürtülerini ve isteklerini anlamaya çalışmıştır. Freud’un rüya teorileri rüyaların psikolojik etkilerine ilişkin araştırmaların temelini oluşturmuş olup günümüzde de geçerliliğini korumaktadır.
Freud rüyaları “bilinçdışına giden kraliyet yolu” olarak görüyor.
Hastalarından rüyalarını özgürce, hiçbir engellemeye maruz kalmadan anlatmalarını istiyor ve “rüya çalışması” adını verdiği bir yöntem geliştiriyor.
Onun sayesinde terapideki rüyalar bereketli, bereketli topraklara dönüşüyor.
Freud’a göre bilinçdışı istekler rüyalarda karşılanır. Çoğu zaman kendimize bile itiraf edemediğimiz gizli gerçekler gün yüzüne çıkar. Ancak bunlar aklımızın uyguladığı “sansürler” nedeniyle şekil değiştirmiştir.
Bilinçdışı, yüzleşmesi zor olan arzuları çarpıtır ve açığa çıktığında kaygı yaratabilir.
Freud’a göre bu çarpıklık uykunun devamı için gereklidir. “Rüya uykunun koruyucusudur.”
Çünkü duyguların yoğun yaşandığı, içeriği net olan rüyalar kabus gibidir ve kişiyi uyandırıp uyku bozukluklarına neden olabilir.
Rüyalar arzu ve uyku arasındaki şaşırtıcı uzlaşmalardır. Bu çarpıtma aynı zamanda kendimizle yüzleşmeye karşı gösterdiğimiz “dirençtir”. Bu direnç nedeniyle rüyalar hatırlanamaz veya çabuk unutulur.
Uyandığımızda gülünç bulduğumuz rüyalar aslında iç dünyamızda kaynayan sorunların temsilidir.
Rüyalar bize tutarsız görünür çünkü bilinçdışının zamansız, mekansız, irrasyonel dürtülerinden oluşurlar.
Rüyanın içeriği yer değiştirme ve yoğunlaşma adı verilen çarpıtma yöntemleriyle gizlenir.
Üzerimizde etkili izler bırakan anılar ve duygular, günlük olaylar sahnesinde başka aktörlerle ve farklı olaylarla tekrarlanıyor. Bu nedenle “günün artığı” olarak adlandırılan rüyanın gününe ilişkin fazlalıkların ortadan kaldırılması ve asıl mesajın saklanması gerekir. Ancak o zaman rüya işlenebilecek bir hammadde haline gelir.
Bir sonraki süreç, “gizli içeriği” anlamak için rüyayı işleyip analiz etmektir. Terapist ve hasta birlikte “çalışarak” bu analizi yapabilirler.
Burada uygulanacak yöntem rüya ile ilgili tüm çağrışımların (düşünce, duygu, söz) serbest bırakılmasıdır. Terapist tarafsız bir gözle rehberlik eder ve yardımcı olur.
Rüyaların Sembolleri ve Anlamları
Rüyaların sembolik anlamları psikolojik açıdan farklı yorumlara sahiptir. Psikanaliz kuramı rüyaların sembolik dilini çözmeye çalışırken farklı sembollerin farklı anlamlara gelebileceğini ve rüyaların kişinin bilinçaltı duygularını ifade ettiğini savunur. İşte bazı yaygın psikanalitik rüya sembolleri ve anlamları:
What Do Dreams Mean?, Cleveland Clinic, 2022
Pre-cognitive dreams, McNamara, P. Pschology Today, 2021
What does it mean when we dream?, Hannah Nichols, 2018
Dreams, Eric S. 2023
Diğer Rüya Tabirleri
Rüyada Bankacı Görmek Ne Anlama Gelir
Rüyada Banka Soymak Ne Anlama Gelir
Yorum yok ilk yorumu siz yazın.